“Định kiến hoặc thành kiến là những ý kiến, quan điểm đã được hình thành, trước khi nhận thức các dữ kiện có liên quan hoặc biết rõ những thông tin liên quan của một sự kiện cụ thể.” – theo từ điển Bách khoa.
1. Trẻ con mà cãi cha mẹ/ người lớn muôn phần trẻ hư
Câu chuyện thực tế:
2 đứa trẻ mồ côi cha mẹ, nương tựa nhà họ hàng. Bị bạo hành tinh thần suốt mấy chục năm trời. Đi kể kêu cứu ai cũng mặc định “tụi nó làm gì thì mới bị vậy chứ, chắc là hư thân mất nết ko ai giáo dục nên vậy”… rồi không ai tin. Hai đứa nhỏ ra đời với tâm hồn dập nát những vết thương.
Mình nhớ có lần bị giật đồ, vô trình báo ở đồn công an nọ. Đang viết tường trình thì có người bước vào nói với chú công an:
“Anh ui bên phường A.. nó báo nhà bà X đang đánh nhau”
“Uhm chú đợi 30 -45 phút nữa nó đánh xong rồi xuống lập biên bản”
@@
…. Mình tin không phải nơi nào cũng thế thực tế như trên thì rất nhiều. Chúng ta dễ dàng cào phím thương cảm cho nạn nhân khi họ qua đời nhưng khi họ còn sống và có – thể – cứu – được thì những “anh hùng” kia làm gì?
Đâu phải người lớn luôn đúng và trẻ con sai vô điều kiện?
Trẻ con nói lại 1 bị nạt 10 rồi khi đứa nhỏ lớn lên lại bị mắng: “đồ nhu nhược hông có chánh kiến”
Lạ he…
2. Vợ/chồng ngoại tình kẻ đáng trừng trị nhất là kẻ thứ 3.
Gái/trai trẻ mà yêu người lớn tuổi hơn nhiều + giàu có, thì mặc định là họ: yêu vì t.iền
Câu chuyện thực tế:
Vợ chồng doanh nhân A nào đó đã ly thân và sống tách bạch nhau cả chục năm, vì những tranh chấp gia sản nào đó mà họ chưa hoàn thành thủ tục ly dị. Rồi anh A quen 1 cô B xinh đẹp nóng bỏng. Cả ngàn người dưng không hề “nằm gầm giường” nhà người ta nhưng vào cào phím c.hửi – rủa – chê – trách đủ combo luôn bonus thêm quẻ bói tương lai: “Được dăm tháng chia tay coi cho”
Trong khi đó, thực tế vợ chồng người ta chia lìa đâu có liên quan gì tới cô gái trẻ kia? yêu người có t.iền là có tội nhỉ?
Oh, mình nhớ 1 trích đoạn rất ấn tượng trong sách Những Kẻ Âu Lo, tác giả Backman có viết về 1 cô gái trẻ với khủng hoảng hiện sinh luôn cảm thấy thoải mái khi thấy sự đau khổ của người cô không ưa:
“Cô chỉ là một con người đáng thương. Bởi vì cô không có người bạn thực sự nào, kể cả trên mạng xã hội, thay vào đó cô dành phần lớn thời gian để bực tức những người nổi tiếng mà cô không ưa nhưng chưa bị tàn đời. Ngay trước khi tên cướp bước vào, cô còn bận tải lại trang mạng để tìm hiểu xem liệu hai diễn viên nổi tiếng nọ có ly dị hay không. Cô thầm mong là có, bởi vì đôi khi người ta dễ sống với những mối lo của bản thân hơn nếu biết những người khác cũng chẳng hạnh phúc gì.”
Định kiến có thể dùng để tham khảo, nếu ta chỉ dùng nó để nhìn nhận đánh giá mọi thứ thì rất dễ dẫn đến lệch lạc.. che đi nhiều góc nhìn toàn diện hơn cho vấn đề, con người. Hãy tập tính phản biện khoa học.
…
(CÒN TIẾP)
