Giai đoạn phát triển và nuôi dạy con cái
Khi gia đình bước sang giai đoạn thứ hai, sự xuất hiện của con cái mang đến niềm vui nhưng cũng đặt ra nhiều thử thách mới. Đây là thời kỳ gia đình trẻ mở rộng, với những thay đổi lớn về trách nhiệm, tài chính và mối quan hệ. Hãy cùng tìm hiểu cách các cặp đôi đối mặt với hành trình làm cha mẹ và những khủng hoảng trong vòng đời gia đình.
(Ai chưa đọc phần 1 có thể đọc tại đây nhé)
Sự ra đời của đứa con đầu lòng là một cột mốc quan trọng. Theo Walsh (2016), gia đình trẻ có con nhỏ phải tái phân bổ thời gian, tiền bạc và sự chú ý, thường dẫn đến căng thẳng nếu không có sự phối hợp tốt (Walsh, 2016, p. 102). Các nghiên cứu nhấn mạnh rằng cha mẹ cần thương lượng để phân chia trách nhiệm: ai đi làm, ai ở nhà chăm con. Những khác biệt trong cách nuôi dạy con cũng dễ gây xung đột. Gottman và Silver (2015) cho rằng sự thấu hiểu và đối thoại là chìa khóa để hóa giải bất đồng trong giai đoạn này (Gottman & Silver, 2015, p. 45). Carter và McGoldrick (1988) gọi đây là “giai đoạn gia đình có con nhỏ”, nơi các cặp đôi học cách cân bằng giữa công việc và gia đình (Carter & McGoldrick, 1988, p. 150).
Thách thức tăng lên khi con cái đến tuổi dậy thì. Con trẻ bắt đầu khao khát tự lập, trong khi cha mẹ lại muốn kiểm soát và bảo vệ (Steinberg, 2014). Điều này tạo ra “khủng hoảng kép”: cha mẹ vừa lo cho con, vừa chăm sóc ông bà già yếu (Carter & McGoldrick, 1988, p. 220). Ví dụ, cha mẹ có thể cảm thấy tổn thương khi con ưu tiên bạn bè hơn gia đình, đặc biệt khi họ muốn bù đắp thời gian đã bỏ lỡ vì công việc (Papalia et al., 2007). Steinberg (2014) chỉ ra rằng thiếu giao tiếp trong giai đoạn này dễ làm xung đột leo thang, nhưng nếu vượt qua, cha mẹ sẽ học cách buông tay, còn con cái học cách tự lập (Steinberg, 2014, p. 189). Các tác giả cũng nhấn mạnh rằng đây là thời điểm căng thẳng cao nhất trong vòng đời gia đình.
Việc nuôi dạy con cái không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội để gia đình trưởng thành. Hiểu được những khủng hoảng này giúp cha mẹ chuẩn bị tâm lý tốt hơn, biến thách thức thành sức mạnh. Hãy chờ đón phần 3 để khám phá giai đoạn cuối của vòng đời gia đình!
Danh sách trích dẫn:
Carter, B., & McGoldrick, M. (1988). The changing family life cycle: A framework for family therapy. Gardner Press.
Gottman, J. M., & Silver, N. (2015). The seven principles for making marriage work. Harmony Books.
Papalia, D. E., Olds, S. W., & Feldman, R. D. (2007). Human development (10th ed.). McGraw-Hill.
Steinberg, L. (2014). Adolescence (10th ed.). McGraw-Hill Education.
Walsh, F. (2016). Strengthening family resilience (3rd ed.). Guilford Press.
Hình minh hoạ từ Pinterest